Söz&Kalem Dergisi - Ali Rıza Polat
İnsan vücudu İlahi sanatın bir ifadesi olarak müthiş bir denge üzerine yaratılmıştır. Vücut adeta bir fabrika gibi işlemekte ve bu fabrikada bir dişlinin eksikliği vücuttaki dengeyi bozabilmektedir. Vücut fabrikasındaki sistemlerden birisi de solunum sistemidir.
Başta beyin ve kalp olmak üzere hayati organların fonksiyonlarının devam etmesi için solunum yolu açıklığı ile havadan alınan oksijenin vücuda gönderilmesi hayati öneme sahiptir. Havadan oksijen alınamadığında beyin ve kalp fonksiyonlarının hızla bozulmasıyla hastanın yaşamı tehlikeye girer.
Hayatın birçok yerinde karşılaşabileceğimiz solunum yolu tıkanması, bu konudaki ilk yardıma ne kadar da ihtiyaç duyduğumuzu gösterir. Özellikle bebek ve çocuklarda sıkça karşılaşılan soluk borusuna yabancı cisim kaçması durumları, bu konuya gösterilmesi gereken ehemmiyeti ifade etmek için yeterlidir.
Böyle bir durum ile karşılaşılınca uygulanacak “Heimlich Manevrası” birçok kez hayat kurtarır.
Heimlich Manevrası ne zaman akla gelmelidir?
Konuşamama; nefes alamama veya gürültülü, hışıltılı, ıslıklı nefes alıp verme; boğuk konuşma; zorlu veya ısrarcı, tekrarlayıcı öksürük; ciltte veya tırnaklarda morarma, tende koyulaşma, kızarma veya soluklaşma; bilinç bulanıklığı veya bilinç kaybı gibi durumlarda, boğazda yabancı bir cismin solunum yolunu tıkaması akla gelmelidir.
Heimlich Manevrası Nasıl Uygulanır?
1- Kurtarıcı hastanın arkasına geçer, dengesini sağlamak adına bir ayağını biraz daha önde konumlandırır. Ellerini hastanın beline dolar.
2- Bir elini yumruk haline getirir ve diğer eliyle yumruğunu kavrar. Bu şekilde yumruk hastanın göğüs kafesi ile karın boşluğunun birleştiği noktaya yerleştirilir.
3- Yumruk hızla hastanın karnına, kurtarıcıya ve yukarıya doğru olacak şekilde geri çekilir. Buradaki hareket sanki hasta yukarı kaldırılmak isteniyormuş gibi geri ve yukarı doğru yapılır.
4- Tarif edilen bası 6 ila 10 kez art arda cisim ağız yoluyla çıkarılana kadar tekrarlanır.
Tek kurtarıcını varlığında Heimlich manevrası hasta için 112 acil durum numarası aranmadan önce uygulanmalıdır.
Çocuk ve Bebeklerde Heimlich Manevrası
Bir yaşından küçük çocuklarda Heimlich manevrası aşağıdaki aşamalar takip edilerek uygulanmalıdır.
1- Kurtarıcı oturur pozisyona gelir ve hastayı kucağı üstünde yüzü aşağı bakacak, başı gövdenin daha aşağısında kalacak şekilde konumlandırır. Bu pozisyondayken bebeğin başı ve alnı elle desteklenmelidir.
2- Avuç içi ile bebeğin sırt bölgesine nazik ama sıkıca art arda 5 kez bası uygulanarak cismin çıkarılması sağlanır. Bası uygulanırken parmakların yukarı bakması sağlanarak bebeğin başı korunur.
3- Şayet yukarıdaki hamleyle cisim çıkarılamazsa bebek bir kol üzerinde sırt üstü çevrilir. Bu pozisyon sırasında da bebeğin başının gövdenin aşağısında kalması sağlanır. Göğüs kafesinin alt kısmına iki parmakla hızlıca bası uygulanarak ilk yardıma devam edilir. Her bası sonrası göğüs kafesinin tekrar genişlemesine izin verilmelidir.
4- Müdahaleye rağmen solunum başlamadıysa vakit kaybetmeden 112 acil durum numarası aranmalıdır.